Saturday, February 12, 2011

სააკაშვილის თებერვალობები



სააკაშვილის თებერვალობები


  მადლენა მაჭარაშვილი

11 თებერვალს პარლამენტში სააკაშვილის მისვლის დრო კიდევ ერთხელ დადგა. პრეზიდენტის ამპლუაში მან პარლამენტს ანგარიში მეშვიდედ ჩააბარა.საკანონმდებლო ორგანოში სააკაშვილის მეშვიდედ მისვლა მედიას პარლამენტართა რეკორდული ტაშითაც დაამახსოვრდება. თუ წინა გამოსვლების დროს პრეზიდენტს პარლამენტარები, საშუალოდ 15-18-ჯერ უკრავდნენ ტაშს, ამჯერად, ხმამაღალი ტაშით სიტყვა  30-ზე მეტჯერ შეაწყვეტინეს. 

მიხეილ სააკაშვილმა ბოლო ანგარიში, წინა ანგარიშებისგან განსხვავებით, სოციალურ-ეკონომიკურ პრობლემებზე საუბრით დაიწყო და ისეთი სურათი დახატა,  მსმენელთაგან ბევრმა გაიფიქრა რომ, პრეზიდენტს საკუთარი ანგარიშის ნაცვლად ტრიბუნასთან  ოპოზიციის ლიდერის  სიტყვა დაუდეს და ის მექანიკურად კითხულობდა. 

შემდეგ შეცდომა „გამოასწორა“ და  მისთვის ჩვეული ოპტიმიზმით, 2015 წლის ბედნიერი და რევოლუციური ტემპით განვითარებული საქართველო  დახატა. თუ პრეზიდენტს ვენდობით, სულ რაღაც ოთხი წელიწადი მოგვიწევს მოცდა, 2015 წელს კი შვეციისა და ჰოლანდიის მსგავს ქვეყანაში ვიცხოვრებთ. 

პრეზიდენტის საპარლამენტო ანგარიში დებატების ნაწილში მაინც საინტერესო გამოვიდა. ოპოზიციური პარტიების წარმომადგენლებმა პრეზიდენტს შეძლებისდაგვარად „უმასპინძლეს“ - თორთლაძემ კეკლუცად მოიწონა თავი, ჩახვაძემ მსუბუქი უკმაყოფილება გამოთქვა, ქრისტიან-დემოკრატებმა კი სიტყვა ვეღარ მოზომეს და პრეზიდენტი გააბრაზეს... ოპონენტების მოგერიება სააკაშვილს რომც არ ეცადა, საპარლამენტო უმრავლესობა იმდენად იყო მობილიზებული, რომ  ყველა შეტევას თავადვე მოიგერიებდა. 

ამის დასტურად  ნუგზარ წიკლაურის მსოფლიო  ლიტერატურული შედევრებიდან ციტატებით გაჯერებული გამოსვლის მოხმობაც კმარა. საპარლამენტო უმრავლესობის წევრის გიორგი  გაბაშვილის  თქმით, ოპოზიციის ნახევარი არის არაკომპეტენტური, ხოლო მეორეშეურაცხადი, რომელსაც არანაირი შანსი არ აქვს, რომ ქვეყანაში გაიმარჯვოს. საპარლამენტო უმრავლესობის  ლიდერის, პეტრე ცისკარიშვილის შეფასებით, კი პრეზიდენტის მოხსენებამ ცხადყო, რომ ხელისუფლებამ ძალიან კარგად იცის ის გამოწვევები, პრობლემები და საკითხები, ომლებზეც ხალხი ფიქრობს და რაც ხალხს სტკივა. მისივე თქმით, როდესაც იცი პრობლემა და იცი მისი მოგვარების გზები, წარმატებას აუცილებლად მიაღწევს.

 დეპუტატების გამოსვლების შემდ მიხეილ სააკაშვილი შემაჯამებელი სიტყვით გამოვიდა და  დებატების დროს პარლამენტარების შეკითხვებს უპასუხა.პრეზიდენტის მომავალ ანგარიშს საკანონმდებლო ორგანო ერთი წლის შემდეგ მოისმენს. მანამდე, ალბათ, საინტერესო იქნება პრეზიდენტის წინა ანგარიშების გახსენება. ანგარიშების ქრონიკა კი 2005 წლის თებერვლიდან იწყება.

 2005 წელი, 10 თებერვალი 

პირველი საანგარიშო მოხსენების დროს სააკაშვილის წინაშე ერთი მთავარი ამოცანა იდგა: მისი გამოსვლა რადიკალურად განსხვავებული უნდა ყოფილიყო წინამორბედის, შევარდნაძის საპარლამენტო გამოსვლებისგან. მაშინ, ეს მიზანი მიღწეულად ჩაითვალა. სააკაშვილის ანგარიში ნამდვილად განსხვავებული იყო შევარდნაძის ანგარიშებისგან, მაგრამ არ განსხვავდებოდა თავად პრეზიდენტის სხვა საჯარო გამოსვლებისგან  – ემოციური ხასიათით, შთაბეჭდილებების მოხდენაზე მოთამაშე აქცენტებით, მასების დამორჩილების ტექნოლოგიით...

 მიხეილ სააკაშვილმა პირველი ანგარიშის ჩაბარების დროს პარლამენტში ნოვაცი დანერგა. ეს სიახლე წლის გმირების შერჩევა და პრეზენტაცია გახლდათ. მაშინ, პრეზიდენტმა ჩვენი დროის ახალ გმირებად რეზერვისტები, საპატრულო პოლიციის თანამშრომლები და საქართველოს ჰიმნის მცოდნე ბავშვები გამოაცხადა. გმირად გამოცხადდა მაშინდელი პარლამენტის წევრი დავით კირკიტაძეც, რომლის საგმირო საქმე ასეთი იყო: პარლამენტის დაცვის თანამშრომელს ჯერ სცემა და შემდეგ ბოდიში მოუხადა. პრეზიდენტმა მაშინ ზედმეტადაც კი შეაქო ზურაბ ჟვანიას გარდაცვალების შემდეგ პრემიერმინისტრად გამწესებული ზურაბ ნოღაიდელი. ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ის მანამდე საუკეთესო ფინანსთა მინისტრი იყო, ისევე, როგორც ირაკლი ოქრუაშვილი  –  ყველაზე კარგი თავდაცვის მინისტრი და ვანო მერაბიშვილი ყველაზე წარმატებული შინაგან საქმეთა მინისტრი.

იმ დროს ეს პერსონები ერთ გუნდს წარმოადგენდნენ და თანამდებობებსა და გავლენებზე ერთმანეთთან თანხმდებოდნენ. დღეს, მათგან სააკაშვილს მხოლოდ ვანო მერაბიშვილი შემორჩა, იმავე თანამდებობით და იმავე ერთგულებით.

 პრეზიდენტის 2005 წლის ანგარიში დებატების რეიმში გაგრძელდა. მაშინ, სააკაშვილის წინააღმდეგ ყველაზე მკაცრად მემარჯვენეების ლიდერმა დავით გამყრელიძე გაილაშქრა, როდესაც  პრეზიდენტის გამოსვლას შოუ უწოდა. ოპონენტის გამოსვლა უპასუხოდ არც სააკაშვილს დაუტოვებია და გამყრელიძის სიტყვა გაჩმახებად შეაფასა.

 2006 წელი, 14 თებერვალი

 მერე... ერთმა პოლიტიკურმა წელმა გაირა. ისევ დადგა პარლამენტში თებერვალი და პრეზიდენტის სტუმრობის დრო. წინა წლის გამოცდილებამ აჩვენა, რომ ოპოზიციასთან დებატები ზედმეტი თავისტკივილი იყო. პრეზიდენტი და მისი უმრავლესობა ამას მოერიდა.
 ოპოზიცია განაწყენდა. მისმა ნაწილმა უარი თქვა პრეზიდენტის მონოლოგზე დასწრებაზე, არგუმენტით  – ამის ნახვა ხომ ტელევიზიითაც შეგვიძლიაო.

 პრეზიდენტმა ერთგული მსმენელებისთვის ანგარიში ასე დაიწყო: იმისთვის, რომ მიხვიდე დასახულ მიზნამდე, სამ მარტივ კითხვაზე უნდა გქონდეს პასუხი: საიდან და რით დავიწყეთ, სადამდე და რით მივდივართ და სად ვართ უკვე მისული.

კითხვები დასვა და პასუხებიც იქვე გასცა. პირველი კითხვის პაუხში საკმაოდ ბევრი უქონლობის პრეფიქსიანი სიტყვა გამოიყენა: დავიწყეთ უიმედობიდან, უპერსპექტივობიდან, უუფლებობიდან, უძლურებიდან, უსამართლობიდან, უდენობიდან, უპენსიობიდან, უხელფასობიდან, უწესრიგობიდან... დავიწყეთ იქიდან, სადაც სახელმწიფოები და ერები, როგორც წესი, არსებობას ამთავრებენ.

მეორე კითხვის პასუხში საკვანძო სიტყვებად ოცნება, რწმენა, და თავისუფლების სიყვარული გამოიყენა. კითხვაზე, თუ სადამდე მოვედით?“ – ასე უპასუხა: დღეს საქართველო სრულფასოვანი და სწრაფად განვითარებადი სახელმ¬წიფოა ყველა სფეროში მიმდინარე რეფორმით. აღმშენებლობისა და ზრდის აქამდე არნახული მაჩვენებლით.

 იმ დროს პრეზიდენტმა მკაცრად გაილაშქრა კანონიერი ქურდების ინსტიტუტის წინააღმდეგ, ასეთი სიტყვებით: სანამ მე პრეზიდენტი ვარ, ქურდები საქართველოში ვეღარ გაიჯეჯილებენ, ამოვძირკვავ ბოლომდე! შემდეგ ზოგადად დამნაშავეებზე ისაუბრა და პირობითი სასჯელის გაუქმების იდეა წამოაყენა: არანაირი პირობითი სასჯელი, ყველანი ციხეებში!

 ქურდებზე გაბრაზებულმა პრეზიდენტმა სიმშვიდე წლის გმირის, ბიზნესმენ კაკალაშვილის ლექსების კითხვაში ჰპოვა. კაკა¬ლაშვილის ლექსებიდან ვეფხისტყაოსნის ციტატებზე გადავიდა და რუსთაველს გრიგოლ ორბელიანის სტრიქონები მიაწერა – „მიეცით ნიჭსა გზა ფართო, თაყვანისცემა ღირსებას!

 14 თებერვლის გამოსვლა ოპოზიციამ ისევ უარყოფითად შეაფასა. ამჯერად ასეთი სიტყვებით: ეს იყო უინტერესო და მოუმზადებელი გამოსვლა, კომუნისტური მოხსენება. საპარლამენტო უმრავლესობის მაშინდელმა ლიდერმა მაია ნადირაძემ პრეზიდენტის სტრატეგია ასე გაამართლა: ქვეყანა, სადაც პრეზიდენტი გამოდის და წარუმატებლობებზე საუბრობს, არც შემდგარი ქვეყანაა და არც მისი პრეზიდენტი ღირს მოსასმენად.

 2007 წელი, 15 მარტი

 გავიდა ერთი წელიც და კიდევ... ერთი თვეც. პარლამენტმა კიდევ ერთხელ მოუსმინა პრეზიდენტის ანგარიშს. 2007 წელს პრეზიდენტმა 26-გვერდიანი მოხსენება ასე დაიწყო: ჩემი მოხსენება არ არის მხოლოდ პრეზიდენტის ანგარიში პარლამენტის წინაშე. ეს არის ჩვენი საერთო ანგარიში ქართველი ერის წინაშე.

 საყურადღებოა, რომ ამ ფრაზის შემდეგ პრეზიდენტის საპარლამენტო გამოსვლაში მცირედი, მაგრამ მაინც ადგილი ეთმობა საზოგადოებას, ხალხს, რომლებსაც პრეზიდენტის ანგარიშიც სჭირდებათ და ხელისუფლების ანგარიშის გაწევაც.

იმ დროს  სააკაშვილმა სამომავლო გეგმები ასე დასახა: საქართველოში იქნება განვითარებული ეკონომიკა, აღარ იარსებებს უმუშევრობა, მოქალაქეებიცა და ქვეყანაც იქნებიან დაცულნი და აყვავებულნი.

 პრეზიდენტის ეს გამოსვლა ქმნიდა საფუძველს, მსმენელი დადებითი შეფასებისთვის განეწყო, მაგრამ მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ მსმენელი პირველად იყო საქართველოში და სააკაშვილის გამოსვლას პირველად ისმენდა, სხვებისთვის კი, არსებული სოციალურ-ეკონომიკური გარემო და ადამიანის უფლებებისა და კერძო საკუთრების დაცვის რეალობა პრეზიდენტის საანგარიშო გამოსვლასთან მკვეთრ წინააღმდეგობაში იყო.

 ოპოზიციის ნაწილს ამ გამოსვლამ ცეკას რაიკომის მდივნების საანგარიშო მოხსენებები გაახსენა, მეორე ნაწილმა კი, სააკაშვილში ამ გამოსვლის დროს რევოლუციური ბელადის ნაცვლად ბრძოლებისგან დაღლილი ჩინოვნიკი დაინახა.

საპარლამენტო უმრავლესობამ კი აღნიშნა, რომ პრეზიდენტმა შეძლო და შექმნა ძლიერი და თავისუფალი საქართველო და შესაბამისი ანგარიშიც ბრწყინვალედ წარმოადგინა.

 2009 წელი, 12 თებერვალი

 შემდეგ ქვეყანაში ბევრი რამ მოხდა. კარგზე მეტი – ცუდი. იყო 2007 წლის 7 ნოემბერისააკაშვილის ხელისუფლების საწინააღმდეგო გამოსვლები: მომიტინგეების წინააღმდეგ ხელკეტების, წყლის ჭავლის, რეზინის ტყვიებისა და გაზის გამოყენება.. მერე იყო პრეზიდენტ სააკაშვილის გადადგომა. 2008 წლის 5 იანვრის რიგგარეშე საპრეზიდენტო და 21 მაისის საპარლამენტო არჩევნები... აგვისტოს ომი და კრიზისი... ამ მოვლენების გამო პრეზიდენტის 2008 წლის ანგარიში თებერვალში ვერ შედგა,  იმ დროს პარლამენტმა პრეზიდენტს  შემოდგომაზე მოუსმინა.

  2009 წლის 12 თებერვლის ანგარიშის დროს კი პრეზიდენტი უკვე  ოპოზიციასთან დებატებსაც  დასთანხმდა. დებატებამდე კი შედარებით მოკლე, მოკრძალებული და კონკრეტულ სოციალურ ჯგუფებზე გათვლილი მოხსენება წარმოადგინა. ეს არ იყო შოუ  – თამამი, ემოციური, იმპულსური, სააკაშვილისეული გამოსვლა. პრეზიდენტის მოხსენებაში შეიმჩნეოდა თუნდაც ხელოვნური, მაგრამ, მაინც სინანული. ის წუხდა გაჭირვებული ოჯახების, დევნილი მოსახლეობის, უმუშევრების, სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ მყოფი ოჯახების, პენსიონერების, სოფლის მეურნეების, პედაგოგების... გამო.

 როგორც გაირკვა, პრეზიდენტს წელს ყველაზე ნაკლები ჰქონდა სათქმელი. ამიტომაც შეცვალა ტატიკა. ახსენა სიტყვები: გაჭირვება, პრობლემა, უმუშევრობა, კრიზისი, მაგრამ ამის გამო პასუხისმგებლობა საკუთარ თავზე არ აუღია, პრობლემების მიზეზად მსოფლიო ეკონომიკური კრიზისი დაასახელა, რომელიც გავლენას საქართველოზეც ახდენს.

 2010 წლის 27 თებერვალი

 2010 წელს სააკაშვილი ისევ „თამამ“ პრეზიდენტად იქცა. საპარლამენტო ანგარიშის დროს, ერთსაათიანი საუბრის შემდეგ შესრულებულ დაპირებებზე გადავიდა: „სახელმწიფო საკონსტიტუციო კომისია შექმნილია; პრეზიდენტი აღარ ნიშნავს მოსამართლეებს, აღარ არის იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე და წევრი; ოპოზიციას ჰყავს თავისი წარმომადგენელი იუსტიციის უმაღლეს საბჭოში. სისხლის სამართლის ახალი საპროცესო კოდექსი მიღებულია; ნაფიც მსაჯულთა ინსტიტუტს დაგპირდითშესრულებულია! შეჯიბრებითობის პრინციპზე დაფუძნებული სასამართლო სისტემის შექმნაშესრულებულია! ამიტომაც გაიზარდა ორჯერ სასამართლოს მიმართ ნდობა. დაგპირდით, რომ თბილისის მერი და არჩევნები იქნებოდა პირდაპირი, ესეც შესრულებულია! მეორე არხი სრულად გააშუქებს ყველა პოლიტიკური პარტიის ყველა ბრიფინგსჰოი, საშინელებავ, მაგრამ დემოკრატიის სიამოვნება ის არის, რომ შეგიძლია უყურო, შეგიძლია გადართო. ყველა სატელევიზიო არხისთვის სატელიტური მაუწყებლობის უფლების მიცემაც შესრულებულია.“

საპარლამენტო უმრავლესობამ ისევ მოიწონა პრეზიდენტის ანგარიში, ოპოზიციამ კვლავ დაიწუნა და თქვა:წარმატებებს, რომელზეც პრეზიდენტი საუბრობდა, მხოლოდ თავად და მისი გუნდი ხედავენ. ქვეყანაში კი რეალურად სულ სხვა ვითარებაა.“


 P.S. ექსპერტთა ვარაუდით, 2011 წელი  ბევრი ქვეყნის მსგავსად საქართველოში მძიმე იქნება. მაღალი ფასები, ინფლაცია, მძიმე სოციალური ფონი... ეს ის ფაქტორებია, რომლებიც პოლიტიკურ პროცესებზე უშუალო გავლენას ახდენს. ძნელი სათქმელია,  როგორ და რის ხარჯზე შეძლებს ამ პირობებში პრეზიდენტი სააკაშვილი და მისი გუნდი პოლიტიკური სტაბილიზაციის შენარჩუნებას. ამის გარკვევას დრო დასჭირდება. დრო გვიჩვენებს იმასაც, რამდენად სიტყვამრავალი იქნება პრეზიდენტის მომავალი საპარლამენტო ანგარიში და რამდენად მობილიზებული იქნება პარლამენტართა კორპუსი ქვეყნის პირველი პირისთვის ტაშის დასაკვრელად და 2011 წლის რეკორდის გასაუმჯობესებლად.