Sunday, January 30, 2011

რკინი(გზი)ს მჭამელები


ჟურნალისტური გამოძიება
2008 წლის 3 მარტი

მადლენა მაჭარაშვილი

მარტი ქართული რკინიგზის ლიანდაგზე უსიამოვნო ამბებით ჩამოდგა. მცხეთის მონაკვეთზე "თბილისი-ზუგდიდის" მატარებლის შემადგენლობას ცეცხლი გაუჩნდა. მგზავრების ევაკუაცია მოახერხეს, ალბათ _ დამწვარი მატარებლისაც. მოვლენის ობიექტური შეფასება ნებისმიერ სამართლებრივ სახელმწიფოში ცხადყოფდა, რომ მატარებლის მგზავრებს მარტო რწყილების, ბაღლინჯოების და რკინიგზელი ფულიანი ჩინოვნიკების კი არ უნდა ეშინოდეთ, არამედ _ მორიგი კატასტროფისაც. თუ რატომ _ ამაზე ჩვენი ჟურნალისტური გამოძიებიდან შეიტყობთ.

საქართველოს რკინიგზა წლების განმავლობაში ხელისუფლების პირველი პირების საარჩევნო ხარჯების დამფარავ სალაროდ მიიჩნეოდა. პრეზიდენტ შევარდნაძისა და რკინიგზის "შეფის", აკაკი ჩხაიძის ფინანსური ურთიერთობის შესახებ ჯერ კიდევ იმ პერიოდში იყო ცნობილი, როდესაც ეს უკანასკნელნი თავთავიანთ პოსტებს ფლობდნენ. ვარდების რევოლუციის შემდეგ კი აკაკი ჩხაიძე რკინიგზის ფინანსების მითვისებისა და არამიზნობრივად ხარჯვის ბრალდებით დააპატიმრეს და "თავისუფლების გამოსასყიდად" მილიონობით ლარი გადაახდევინეს.

წესით, ამ პრეცედენტის შემდეგ რკინიგზაში კორუფცია უნდა აღმოფხვრილიყო, მაგრამ ასე არ მომხდარა. აკაკი ჩხაიძის პრეცედენტი შპს "საქართველოს რკინიგზაში" ჭკუის სასწავლებელ მაგალითად არ გამოდგა. ტენდენცია გაგრძელდა. ჩხაიძის შემდეგაც უწყებაში ყველა მაღალი თანამდებობა სახელისუფლებო ელიტის წევრთა ოჯახის წევრებმა დაიკავეს. "შავი ფულის" საკეთებლად კი ძველი სქემებიც შეინარჩუნეს და ნოვაციებიც დანერგეს.

შპს "საქართველოს რკინიგზა" ასპროცენტიანი სახელმწიფო წილით არის დაფუძნებული. შესაბამისად, საქართველოს კონტროლის პალატას ევალება მისი შემოწმება. მაგრამ 2005 წლის შემდეგ რკინიგზაში კონტროლის პალატა არ შესულა. 2002-2005 წლებში ჩატარებული შემოწმების შედეგად კი, რკინიგზის დეპარტამენტის ყოფილი თანამშრომლის გია ყრუაშვილის თქმით, კონტროლის პალატის სარევიზიო ჯგუფის უფროსი ბუბაშვილი ქრთამის აღების ბრალდებით დააპატიმრეს. ბუბაშვილს ქრთამი იმიტომ მისცეს, რომ რკინიგზის შემოწმების შესახებ სარევიზიო აქტები მაქსიმალურად მსუბუქ ფორმებში დაეწერა (ანუ დანაშაულები დაეფარა). გია ყრუაშვილის ინფორმაციით, ამ `მომსახურებაში~ რკინიგზამ ბუბაშვილს 3 მილიონი ლარი გადაუხადა.

კონტროლის პალატის შემდეგ "საქართველოს რკინიგზა" ფინანსურმა პოლიციამ შეამოწმა. შემოწმება 2005 წლის ზაფხულსა და შემოდგომაზე მიმდინარეობდა. ფინანსური პოლიციის სარეზერვო აქტებში უამრავი ფინანსური დარღვევაა აღნიშნული. ფაქტობრივად, ამ პროცესს შეეწირა რკინიგზის იმდროინდელი ხელმძღვანელი დავით ონოფრიშვილი.

ნეპოტიზმი, ანუ ნათესაური კლანები რკინიგზაში

2005 წლის ოქტომბრიდან რკინიგზა ირაკლი ეზუგბაიამ ჩაიბარა. სწოპრედ, ამ პერიოდიდან დაიწყო უწყებაში ახალი კლანის ჩამოყალიბებაც. ეზუგბაიას კანდიდატურის გასაყვანად იმდროინდელი ფინანსური პოლიციეს ხელმძღვანელი დავით კეზერაშვილი, პრეზიდენტის ადმინისტრაციის ხელმძღვანელი გიორგი არველაძე და პრემიერმინისტრი ზურაბ ნოღაიდელი იბრძოდნენ.

რკინიგზის დეპარტამენტის ყოფილი თანამშრომელი გია ყრუაშვილი ამბობს, რომ ეზუგბაიამ რკინიგზაში ხელმძღვანელ თანამდებობებზე (ფინანსურ და კომერციული დირექტორების პოსტებზე) თელასის ყოფილი თანამშრომლები დანიშნა. მათთან მეგობრული კავშირი ირაკლი ეზუგბაიას თელასში მუშაობის პერიოდიდან ჰქონდა.

გია ყრუაშვილი იმასაც ამბობს, რომ, თუ აკაკი ჩხაიძის ხელმძღვანელობის პერიოდში რკინიგზის ადმინისტრაციაში დაახლოებით 400 კაცი მუშაობდა, ეზუგბაიას დროს უწყებაში დასაქმებულთა რიცხვმა 1300-ს გადააჭარბა.
თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ ვარდების რევოლუციის შემდეგ ამა თუ იმ დარგში რეფორმა კადრების ოპტიმიზაციით (რაც უამრავი ადამიანის შემცირებით გამოიხატა) დაიწყო, ნათელი გახდება, რომ რკინიგზაში "სხვაგვარი რეფორმა" გატარდა. საყურადღებოა ისიც, რომ კადრების დანიშვნისას გადამწყვეტი იყო ნათესაობა და პირადი მეგობრობა და არა _ პროფესიონალიზმი. სხვაგავარად ძნელად ასახსნელია რკინიგზაში ამდენი სახელმწიფო მოხელის ახლობლისა და ნათესავის თავმოყრა.

ასე მაგალითად: საქართველოს რკინიგზის გენერალური ინსპექციის უფროსად, უწყების ხელმძღვანელად ეზუგბაიას მოსვლის შემდეგ, დაინიშნა გიორგი არველაძე, იმ დროს პრეზიდენტის ადმინისტრაციის უფროსის და შემდეგ ეკონომიკის მინისტრ გიორგი არველაძის ბიძაშვილი.. გია ყრუაშვილის ინფორმაციით, რკინიგზელმა გიორგი არველაძემ პოსტზე დანიშვნის დროს უწყებაში ყალბი დიპლომა წარადგინა (იმ პერიოდში სტუდენტი იყო). ეს ფაქტი ფინანსური პოლიციეს შემოწმების აქტებშიც არის ასახული. საქმე საგამოძიებო დეპარტამენტსაც გადაეცა, მაგრამ ამასობაში გიორგი არველაძემ მეოთხე კურსი დახურა, ნამდვილი დიპლომი მიიტანა და საქმეც მიჩუმათდა. ნამდვილი დიპლომის მიტანის შემდეგ გიორგი არველაძემ რკინიგზაში ფინანსური დირექტორის მრჩევლად თავისი ძმა ლევან არველაძც მიიყვანა. რკინიგზაში დღემდე მუშაობს აუდიტის სამსახურის (ყოფილი გენერალური ინსპექციის) უფროსის მოადგილედ გირგი არველაძის (მთავარის) ბიძა (დედის ძმა). თავად რკინიგზელი გიორგი არველაძე კი ჯერ დავით კეზერაშვილმა გადაიყვანა თავდაცვის სამინისტროში გენერალური ინსპექციის უფროსად, შემდეგ კი ისევ ბიძაშვილის დახმარებით კომუნიკაციის მარეგულირებელი ეროვნული კომისიის თავმჯდომარედ დაინიშნა.

რკინიგზაში მუშაობის დროს გიორგი არველაძემ (ე.ი. რკინიგზელმა) თავი იმითაც გამოიჩინა, რომ აეროპორტის გზაზე სამსახურის ავტომანქანა, "ტოიოტას ჯიპი", დაამტვრია. მიუხედავად იმისა, რომ იგი აეროპორტის გზაზე სამსახურებრივი მოვალეობისწ შესრულების მიზნით არ მიდიოდა, გია ყრუაშვილის თქმით, ეზუგბაიამ რკინიგზის სახსრებიდან 5 ათასი ლარი გამოყო ავტომანქანის გასარემონტებლად, თავად ავარიის ფაქტი კი არ გაუხმაურებია.საქართველოს რკინიგზის აღმასრულებელი დირექტორი ზვიად ზაქარიაძეც ეკონომიკის ყოფილი მინისტრის, გიორგი არველაძის, ახლობლად და მარჯვენა ხელად მიიჩნევა.

რკინიგზაში დასაქმებულ ჩინოვნიკთა ახლობლების სიაში მოწინავე ადგილები უკავიათ ასევე ნოდარ ბალავაძეს, პარლამენტარ ვახტანგ ბალავაძის მამას. იგი ინფრასსტრუქტურის დირექტორის მოადგილეა და 4000 ლარამდე იღებს ხელფასს; გიორგი ალექსიშვილს _ გენერალური პროკურორის, ეკა ტყეშელაშვილის, მეუღლეს. იგი რკინიგზის გენერალური დირექტორის კონსულტანტია და 5000 ლარზე მეტ ხელფასს იღებს; მიხეილ მაჭავარიანის კადრებად მიიჩნევიან რკინიგზის ადამიანური რესურსების მართვისა და განვითარების სამსახურის უფროსი ნინო ჩხეიძე და საზოგადოებასთან ურთიერთობის სამსახურის უფროსი ირმა სტეფნაძე...

დანაშაული დოკუმენტებით დასტურდება

როგორც აღვნიშნეთ, 2006-2007 წლებში საქართველოს კონტროლის პალატას რკინიგზაში შემოწმება არ ჩაუტარებია. თუმცა, ამ პერიოდში რკინიგზაში მიმდინარე პროცესები ფინანსურმა პოლიციამ შეისწავლა. გამოვლინდა უამრავი ფინანსური დარღვევა, რომელიც რევიზიის შედეგად შედგენილ აქტებში აისახა. შემოწმებას ფინანსური პოლიციის სპეციალურ გამოკვლევათა და ფინანსური ექსპერტიზის დეპარტამენტის უფროსი ინსპექტორები თ. წიკლაური და მ. ჩაგუნავა ახორციელებდნენ.

ფინანსური პოლიციის დასკვნით რამაზ გიორგაძემ შპს "საქრკინიგზაში" კომერციულ დირექტორად მუშაობისას სახელმწიფო 20 მილიონზე მეტი ლარით დააზარალა. საზღვარგარეთიდან შემოტანილი ქათმის ბარკლების გადაზიდვა ფოთიდან თბილისში, როგორც წესი, ვაგონ-თერმოსებითა და ვაგონ-საყინულეებით ხორციელდება. თუმცა, ფინანსური პოლიციის დასკვნით, ეს ვაგონები ღია ტიპის სატვირთო ვაგონებად გააფორმეს საბუთებში (ღია ვაგონით ერთი ტონა ტვირთის გადაზიდვა 22 ლარით იაფი ჯდება). ამ ოპერაციით რკინიგზამ ყოველი ერთი ტონა ტვირთის გადაზიდვაში 22 ლარი იზარალა.

ასევე ფინანსური პოლიციის დასკვნით, რამაზ გიორგაძემ ოფიციალურ დოკუმენტებში აჩვენა, თითქოს აგარის შაქრის ქარხანა დღე-ღამეში 50-100 ვაგონამდე ტვირთს იღებდა; მაშინ, როდესაც სპეცლიმიტით დაშვებული და შესაძლებელია მხოლოდ 9 ვაგონის დაცლა-დამუშავება. ცხადია, ამ ქმედებით ვაგონები მოაცდინეს, რის გამოც საქართველოს რკინიგზას დსთ-ის ქვეყნების მიმართ 10 მილიონ დოლარზე მეტი დავლიანება დაერიცხა. ეს თანხა სახელმწიფომ იზარალა.

ფინანსური პოლიციის შემოწმების აქტებიდან (მაგალითად, 2006 წლის 13 სექტემბრით დათარიღებულიდან) ირკვევა, რომ მნიშვნელოვან ფინანსურ დარღვევებში არის მხილებული საქართველოს რკინიგზის იმდროინდელი ფინანსური დირექტორი ამირან თევზაძე. ამის გამო იგი დაპატიმრებულიც კი იყო და, საპროცესო შეთანხმებით, გარკვეული თანხის გადახდის შემდეგ გაათავისუფლეს. პატიმრობიდან გათავისუფლების შემდეგ თევზაძე რკინიგზის გენერალურმა დირექტორმა ეზუგბაიამ თავის მრჩევლად დანიშნა და 5800 ლარი ხელფასი დაუნიშნა.

შპს "საქართველოს რკინიგზის" ეკონომიკური სამსახურის უფროსი თამაზ ციხელაშვილიც საპროცესო შეთანხმებით გაათავისუფლეს პატიმრობიდან. გათავისუფლების შემდეგ ეზუგბაიამ იგი კომერციული საქმიანობის პროცედურებისა და პირობების ცენტრის უფროსად დანიშნა. საქართველოს რკინიგზის მოძრაობის სამსახურის ყოფილი უფროსი ანზორ ბაბუნაშვილიც საპროცესო გარიგების საფუძველზე გაათავისუფლეს. თუმცა, იგი, ეზუგბაიას გადაწყვეტილებით, ამჯამად იმავე თანამდებობაზე მუშაობს.

მემანქანეების მონათხრობი, ანუ _ მგზავრებო, გეშინოდეთ მკბენარების

შპს "საქართველოს რკინიგზაში" არსებული კორუფციისა და ნეპოტიზმის ფონზე დღითიდღე უარესდება მოქალაქეთა სამგზავრო პირობები. მათ არა მხოლოდ არაკომფორტულ პირობებში უწევთ მგზავრობა მატარებლის გაუმართაობის გამო, ხშირად საფრთხის წინაშეც კი დგანან. სამგზავრო ვაგონებში ყველაზე მეტ დროს მემანქანეები ატარებენ, სწორედ, მათ ხელშია ათეულობით ათასი მგზავრის სიცოცხლეც.

რკინიგზაში არსებული სიტუაციის შესახებ ნათელ წარმოდგენას თავად მემანქანეების მონათხრობი გვიქმნის. მათი უმრავლესობა სახლში თვეში მხოლოდ ათ დღეს ატარებს, საკმაოდ მძიმე პირობებში მუშაობენ, მაგრამ პრობლემებზე ღიად საუბრისგან მაინც თავს იკავებენ (ეშინიათ, ის ხელფასიც არ დაკარგონ, რომელსაც იღებენ), ანონიმურად კი გულწრფელად გვიყვებიან რკინიგზაში საკუთარი თვალით დანახულ პრობლემებზე.

"ტელევიზორში გამოდიან და ამბობენ, რკინიგზაში ახალი სექციები გამოვიდა, მოდერნიზებულიო. ეს არ არის სიმართლე. რამდენიმე მატარებელი ჩვენთან ააწყვეს, თავადაც არ იცია, რა სქემის მიხედვით, ძრავები და ყველაფერი ძველი აქვს, მხოლოდ იატაკი შეუცვალეს და გარედან შეღებეს. სულ ეს არის, ამას ეძახიან ახალ მატარებლებს. მთელი ნაწილები იგივეა. არადა, იმდენი ფული გადაიხადეს, მაგ ფასად, მგონი, ორჯერ მეტს იყიდდნენ ახალს.

ახალი სექციები 5 წლის წინ, მართლაც, ჩამოიყვანეს რიგიდან, 4 წელი იმუშავა. რემონტი არ დასჭირვებია. მერე გაუცვდა გოგორწყვილები, ახლა შესაცვლელია, მაგრამ, რომ შეცვალონ, რიგიდან უნდა ჩამოიტანონ ნაწილები, ამიტომ დღეს ეს მატარებელი არ მუშაობს.

ფოთის მატარებელი დადის ერთი, ღამის მატარებელია, მხოლოდ დასაჯდომი სკამებია. მგზავრი მთელი ღამე სკამზე უნდა იჯდეს, აბა, ის კმაყოფილი იქნება მგზავრობით?

მემანქანეებს სამუშაო საათების მიხედვით გვიწერენ ხელფასს. აქამდე 3 ლარი იყო ერთ საათზე, ახლა 4,05 თეთრია მემანქანის `სტავკა~. ყველაზე ბევრი 700 ლარამდე შეიძლება გამოგვივიდეს ხელფასი, ეს მაშინ თუ დატვირთვით ვიმუშავებთ. ხელზე ვიღებ 650 ლარამდე, მაგრამ ხარჯიც ბევრი მაქვს. საღამოს რომ წავალ რეისში (ფოთში), მეორე დღეს არა და, მესამე დღეს ჩამოვდივარ სახლში. დღეში 2-ჯერ ხომ მაინც მინდა ჭამა, ორო `პაჩკა~ სიგარეტი ხომ მინდა? მატარებლებს ხშირად გზაში ვარემონტებთ ხოლმე. ბოლო დროს ნაწილებიც აღარ გვაქვს. `კალოტკა~ რომ მოიტანონ, ტენდერი უნდა ჩატარდესო.

ვაგონებში საშინელი ანტისანიტარიაა, ხსნარებს არ ასხამენ და ჭიები და მკბენარები ჩნდებიან. კაცს რომ დაკბენს, მერე კი არ უნდა დაასხა ხსნარი, მანმადე უნდა დაასუფთავო, მკბენარი რომ არ გაჩნდეს. თაგვებიც არიან. მემანქანის კაბინაში საჭმელს ვერ ვინახავთ. რამდენჯერმე მაღაზიაში ნაყიდი საჭმელი თაგვებმა შეგვიჭამეს. მკბენარებზე ხომ სასწაულია! ფოთის მატარებელზე რომ გითხარით, მხოლოდ სკამებია-მეთქი, იმ ხის სკამების ქვეშ იმდენი მკბენარი ბუდობს... გინდა, ახლავე წავიდეთ, წავუკიდოთ გაზეთს ცეცხლი და შევუნთოთ, თავად დაინახავ, რამდენი მკბენარი დადის იქ, როგორ დაცოცავენ ბაღლინჯოები."

"მემანქანის თანაშემწედ ვმუშაობ. კატასტროფული მდგომარეობაა მთელ სისტემაში. ყველგან თავიანთი ხალხი დაასაქმეს უფროსებმა, თუკი ნათესავი ჰყავთ სადმე, ყველა რკინიგზაში მოიყვანეს. ახლახან დეპარტამენტიდან ცალკე გამოყვეს სამგზავრო სამსახურეი. ადრე, 100-120 მატარებელი რომ დადიოდა, 4-5 კაცი იყო უფროსი და ახლა 150 კაცია ფილიალ "მგზავრთა გადაყვანის" სამსახურში. ყველაზე დაბალი ხელფასი 800 ლარი აქვთ. არაფრის გამკეთებლები არიან. ტყუილად იღებენ ხელფასს. ელემენტარული საბუთების გასაკეთებლად რომ მივდივართ ღამენათევი, ნამუშევარი ხალხი, სხედან, სულ ყავას სვამენ და გვეუბნებიან: აუ, ერთი საათი დაგველოდე, ნახევარი საათი კიდე დაგველოდეო. ნერვების შლაა ყველაფერი...

თვეში 400 ლარამდე მიწევს ხელფასი, თუ საათებს ვერ შევასრულებ, ამდენს ვერ ავიღებ. სულ 22 მემანქანეა. ახლა კიდე ახლები მოიყვანეს და ნორმას ვეღარ ვასრულებთ. ერთი რეისი რომ მომიწევს, 5 დღე სახლში ვზივარ, სულ სამი მატარებელი დადის და.. ვინც "ჩამშვები" ან "ადმინისტრაციის კაცია", მეტს მუშაობს. ვინც ადმინისტრაციას ფეხებს ბანს, ის უფრო დაფასებულია.

ხელფასს 5 რიცხვამდე უნდა ვიღებდეთ ყოველთვის, მაგრამ ზოგჯერ გვიგვიანებენ. ხან 12-შიო, ხან 13-შიო. არადა, ბანკიდან სესხი მაქვს აღებული, როდესაც ხელფასი გვიანდება, ბანკში სესხის დაგვიანებისთვის პროცენტის გადახდა მიწევს."
რკინიგზის მომსახურებით მოსარგებლე მგზავრებს მხოლოდ ანტისანიტარია და არაკომფორტული გარემო არ აწუხებთ. ბევრ რეგიონში მათ ბილეთის საფასურსაც ხელოვნურად უზრდიან, მაგალითად, ხობის რაიონში. რეგიონული ჟურნალის "ღია ბოქლომის" რედაქტორი ილია ჩაჩიბაია, თავად შეესწრო მსგავს ფაქტებს.
"კონკრეტულ ჟურნალისტურ მასალაზე მუშაობის დროს ხობის რაიონში ჩასვლა მომიხდა. იქ ბევრ მოსახლეს გავესაუბრე. სხვა პრობლემებთან ერთად, ხობის რკინიგზის სადგურში არსებულ დარღვევებზეც მიამბეს. მითხრეს, რომ ყოველ ბილეთზე მოლარე 1 ლარს ამატებდა. თუ ხობიდან თბილისამდე "კუპეთი" მგზავრობა 11 ლარი ღირს, ხობელებს 12 ლარს ახდევინებენ; "პლაცკარტის" ბილეთში კი 5,5 ლარის ნაცვლად, 6,5 ლარს.

ხობიდან თბილისის რკინიგზის ადმინისტრაციას დავუკავშირდი და მგზავრობის ტარიფებთან დაკავშირებით ინფორმაცია მოვთხოვე. დამიზუსტეს, რომ `კუპე~ 11 ლარი ღირდა, `პლაცკარტი~ კი _ 5,5 ლარი. ეს თანხები თავად ბილეთებზეც ასე ეწერა. საკითხით დავინტერესდი და ხობის რკინიგზის სადგურში მივედი. ხობის სადგური ღამის 11 საათზე გაიხსნა და რიგში მდგომმა ხალხმა ბილეთების ღება დაიწყო. ყველა მგზავრს ერთი ლარით მეტი გადაახდევინეს. მგზავრებს გავესაუბრე და ვთხოვე, ბილეთები ეჩვენებიათ. მითხრეს, რომ თავადაც იციან, ბილეთზე რომ სხვა თანხა წერია და სალაროში სხვა თანხას იხდიან, მაგრამ საკუთარი სახელისა და გვარის დასახელება არ ისურვეს: ერთმა, ხობის სადგურის უფროსი ჩემი ნაცნობიაო, მეორემ _ მეორედ ბილეთს აღარ მომყიდიანო.

როდესაც რიგი დასრულდა, მოლარესთან მივედი. თავი წარვუდგინე, ვუთხარი, რომ ჟურნალისტი ვიყავი და ბილეთების ფასით დავინტერესდი. მიპასუხა, რომ ბილეთის საფასური ასეთია და ის არაფერს უმატებს. სახელი და გვარი რომ ვკითხე, უხეშად მიპასუხა. შემდეგ დირექტორთან დაკავშირება რომ მოვთხოვე, ფანჯარა მომიხურა და სალარო დაკეტა.
ხობის სადგურში დღეში, საშუალოდ, 200 ბილეთი იყიდება. უხეში გათვლებით, ყოველდღიურად სადგურის დირექცია და მოლარე არაოფიციალურად 200 ლოარს აკეთებენ, რაც თვეში 6 ათას ლარს, წელიწადში კი 72 ათას ლარს შეადგენს. მიმაჩნია, რომ საკითხი პროკურატურამ უნდა შეისწავლოს და ხობის მოსახლეობას არაოფიციალურად თანხები აღარ უნდა წაართვან.

დოკუმენტებში გაყალბებული რიცხვები

შპს "საქართველოს რკინიგზაში" არსებულ მდგომარეობაზე 2008 წლის 1 თებერვალს პრესკონფერენცია გამართა კონსერვატორმა დეპუტატმა ბიძინა გუჯაბიძემ. შემდეგ ფინანსური პოლიციეს აქტებზე დაყრდნობით პროკურატურაში საჩივარიც შეიტანა. კანონით დადგენილი 15 დღიანი ვადა გავიდა და დეპუტატს პროკურატურიდან არც უარყოფითი პასუხი მოსვლია და არც დადებითი. ბიძინა გუჯაბიძის თქმით, ერთადერთი "რეაგირება" რაც პრესკონფერენციას მოჰყვა, იყო ის, რომ რკინიგზაში ოთხნიშნა ციფრებით გამოხატული ხელფასები კიდევ უფრო გაიზარდეს და გადაწყვეტილებები დოკუმენტებში უკანა რიცხვით გააფორმეს.

ჟურნალმა "სიტყვამ" მართლაც, მოიპოვა ერთ-ერთი დოკუმენტი – შპს "საქართველოს რკინიგზის" ბრძანება. დოკუმენტი 2008 წლის 21 იანვრით თარიღდება და შპს "საქართველოს რკინიგზის" მართვის ცენტრალური აპარატის საშტატო განრიგსა და სახელშეკრულებო ფონდში ცვლილებებსა და დამატებებს ეხება. საყურადღებოა ერთი ფაქტი: დოკუმენტში წერია: 5. კოსულტანტი დაექვემდებაროს გენერალური დირექტორის მოადგილეს, გ. გაგნიძეს და შევიდეს შესაბამისი ცვლილებვა 2008 წლის 22 იანვრის ნ 69/გ ბრძანებით დამტკიცებულ შპს "საქართველოს რკინიგზის" სტრუქტურული ერთეულების სახელშეკრულებო ფონდში" ანუ 21 იანვრის დადგენილებაში საუბარია 22 იანვრის ბრძანებაში ცვლილებების შეტანაზე და იქვე აღნიშნულია სარეგისტრაციო ნომერიც.

რკინიგზაში დანაშაულში ეჭვმიტანილები ბრუნდებიან

ბიძინა გუჯაბიძე: "საქართველოს რკინიგზაში რამდენიმე ტიპის კორუფციული სქემა მოქმედებს. მათგან ერთ-ერთია სატარიფო პოლიტიკა _ სატარიფო პოლიტიკის დროს თითო ცენტით მერყეობა დიდი ოდენობის თანხის დაგროვებას იწვევს. როდესაც რკინიგზის ხელმძღვანელობა კორუფციულ გარიგებას სდებს გადამზიდთან და ტვირთის მეპატრონესთან უკანონო გზით შეგროვილი თანხები მილიონობით ლარს აჭარბებს.

გამუდმებით მიმდინარეობს ასევე რკინიგზის ქონების დატაცება, მრავლად არის მარაგნაწილებისა და რკინიგზის ვაგონების ჯართად ჩამოწერის ფაქტები.
რკინიგზაში დღეს მუშაობენ ადამიანები, რომლებიც აღნიშნულ უწყებაში წლების განმავლობაში ფინანსურ დარღვევებს ჩადიოდნენ. მაგალითად, რამაზ გიორგაძე. ეს ადამიანი ფინანსური დარღვევების გამო დაპატიმრებულიც იყო, ახლახან კი ყარსი-მარაბდა-ახალქალაქის რკინიგზის მშენებლობა ჩააბარეს.

საპროცესო შეთანხმებით გათავისუფლების შემდეგ ასევე რკინიგზაში დაბრუნდნენ ამირან თევზაძე, თამაზ ციხელაშვილი, ანზორ ბაბუნაშვილი... საპრეზიდენტო არჩევნებში სააკაშვილის "გამარჯვებას" მოხმარდა რკინიგზის ქვედა რგოლებში დასაქმებული პერსონალის ხელფასის გასაზრდელად გამიზნული 80 მილიონი ლარი. სალოკომოტივი დეპოში დაბალი ხელფასების გამო პროტესტის ნიშნად შეკრებილ მომსახურე პერსონალს ფილიალ "მგზავრთა გადაყვანის" დირექტორმა თემურ ბულიამ პირდაპირ უთხრა, ხელფასებს ვეღარ მოგიმატებთ, არჩევნები 80 მილიონი ლარი დაგვიჯდა და რესურსი არარ გვაქვსო.

30 იანვარს თბილისის სალოკომოტივო დეპოს საწყობიდან 143351 ლარის ღირებულების სპილენძის ელექტრომოწყობილობები და საკმაოდ მნიშვნელოვანი ღირებულების ხელსაწყოები დაიკარგა. შეუძლებელია, ამ ოდენობის ხელსაწყოების გატანა ვინმეს არ შეემჩნია _ ამას ჩანთით ვერ გაიტანდნენ. არსებობს მეორე ვარიანტიც _ შეიძლება საწყობში არც არაფერი იყო და ქურდობის სცენარი, უბრალოდ, გაითამაშეს."

ჩვენ მიერ მოძიებულ ფაქტებზე აზრის გამოთქმა ვთხოვეთ შპს "საქართველოს რკინიგზის" წარმომადგენლებს. ამ მიზნით დავუკავშირდით რკინიგზის საზოგადოებასთან ურთიერთობის სამსახურის ხელმძღვანელს ქალბატონ ირმა სტეფნაძეს. იმ შემთხვევაში, თუ პასუხები იქნებოდა არგუმენტების შემცველი და ჟურნალისტური გამოძიებისთვის მნიშვნელოვანი, ჩვენი პუბლიკაციის აქცენტები შეიცვლებოდა.

რკინიგზის წარმომადგენლები ღია დიალოგზე არ წამოვიდნენ. ჩვენ მიერ დასმულ პრობლემურ საკითხებზე პასუხის გაცემა წერილობით შემოგვთავაზეს _ იმის გათვალისწინებით, რომ პასუხები, მართლაც, მოითხოვდა შესაბამისი დოკუმენტების გადახედვას, მათი პოზიცია, რა თქმა უნდა, ჩვენთვის მისაღები იყო. მაგრამ პასუხები. რომლებიც 2 დღის მუშაობის შედეგად მოამზადეს და რომლებიც, როგორც შუალედური საუბრის დროს თავადვე გვითხრეს, რკინიგზის ხელმძღვანელობასთან გადამოწმდა, პირდაპირ რომ ვთქვათ, არც ერთ სერიოზულ არგუმენტს არ შეიცავს. თვალსაჩინოებისთვის რამდენიმე კითხვას თავის პასუხთან ერთად უცვლელად გთავაზობთ და შეფასება თავად მკითხველისთვის მიგვინდვია.
_ როგორ შევიდა 2008 წლის 21 იანვრის დოკუმენტში დირექტივა 22 იანვარს, ანუ მეორე დღეს, გამოცემულ დოკუმენტში ცვლილებების შეტანის შესახებ?
_ შპს "საქართველოს რკინიგზაში" გადაწყვეტილების მიღებიდან ბრძანების გამოსვლამდე დოკუმენტი რამდენიმედღიან შიდა პროცედურალ ეტაპებს გადის. ამ შემთხვევაში სწორედ ასეთ ფაქტთან გვაქვს საქმე.
_ არსებობს ინფორმაცია, რომ შპს `საქართველოს რკინიგზას~ საპრეზიდენტო არჩევნები 80 მილიონი დაუჯდა. რა კომენტარს გააკეთებთ ამის შესახებ?
_ ამ აბსურდულ ინფორმაციას არ ვადასტურებთ.
_ ფინანსური პოლიციის აქტებით შეგვიძლია დავადასტუროთ, რომ რკინიგზაში მუშაობენ ადამიანები, რომლებიც საპროცესო შეთანხმებით არიან გათავისუფლებულები. მაგალითად, ამირან თევზაძე, თამაზ ციხელაშვილი, ანზორ ბაბუნაშვილი... რა პრინციპით დაინიშნენ ისინი ხელმეორედ საქართველოს რკინიგზაში მაღალ თანამდებობებზე?
_ სისხლის სამართლის კოდექსი სასჯელის ერთ-ერთ სახედ ითვალისწინებს თანამდებობის დაკავების ან საქმიანობის უფლებამოსილების ჩამორთმევას. ამ სასჯელის შეფარდება ხდება სასამართლოს მიერ საქმის გარემოებების და წაყენებული ბრალის ყოველმხრივი და ობიექტური შეფასების შედეგად.

აღნიშნულ შემთხვევაში სასამართლომ იმსჯელა და სასამართლოს კანონიერ ძალაში შესული განაჩენი საქმის არსიდან გამომდინარე არ იქნა მიზანშეწონილად მიჩნეული ამირან თევზაძისათვის თანამდებობის დაკავების ან საქმიანობის უფლებამოსილების ჩამორთმევა.
რაც შეეხება თამაზ ციხელაშვილს, იგი ჯერ კიდევ წინა წელს გათავისუფლდა
დაკავებული თანამდებობიდან, ხოლო ანზორ ბაბუნაშვილი არ ყოფილა დაკავებული, შესაბამისად არც საპროცესო გარიგებით არის გათავისუფლებული.
_ ხობის სადგურში ბილეთებში მგზავრებს "პლაცკარტში", 5,5 ლარის ნაცვლად 6,5 ლარს ახდევინებენ, ხოლო "კუპეში", 11 ლარის ნაცვლად _ 12-ს. მნიშვნელოვანია ისიც, რომ ბილეთებზე რეალური ფასები აწერია, და არა ის თანხა, რომელსაც მოლარე ითხოვს...
_ საქართველოს რკინიგზის ფილიალი `მგზავრთა გადაყვანა~ სხვადასხვა საშუალებებით ცდილობს დაიცვას მგზავრთა ინტერესები. ნებისმიერ სამგზავრო სადგურში სალაროებთან გამოკრულია თვალსაჩინოებები, სადაც მითითებულია სამგზავრო ბილეთის ღირებულება, მგზავრი ვალდებულია გარკვეულწილად თავადაც დაიცვას საკუთარი უფლებები. მოქმედებს გაბილეთიანების სპეციალური კომპიუტერული პროგრამა, რომლის საშუალებითაც დარღვევის დამადასტურებელი დოკუმენტის, კერძოდ ბილეთის ერთი ნაწილის არსებობის შემთხვევაში შესაძლებლობა გვაქვს მსგავსი დარღვევა გადავამოწმოთ. (ეს ერთადერთი საშუალებაა, რითაც რკინიგზის ხელმძღვანელობას საშუალება აქვს გადაამოწმოს მოლარის კეთილსინდისიერება). ასევე მოქმედებს მონიტორინგის ჯგუფი, რომელიც სისტემატურად ეწევა ფილიალ მგზავრთა გადაყვანის მონიტორინგს.

საქართველოს რკინიგზა მოუწოდებს ნებისმიერ მგზავრს დარღვევების შესახებ აცნობოს ფილიალ "მგზავრთა გადაყვანის" შესაბამის სტრუქტურულ ერთეულს, ასევე დაგვიკავშირდნენ რკინიგზის ცხელ ხაზზე ნომერზე 56 42 27.

_ 30 იანვარს გაიქურდა თბილისის სალოკომოტივო დეპოს საწყობი. მოპარულია 143 351 ლარის ღირებულების სპილენძის ხელსაწყოები და ელექტრომოწყობილობები. რამდენად დაცულია მსგავსაი ობიექტები და როგორ გახდა შესაძლებელი ამ ოდენობის სპილენძის მოწყობილობების შეუმჩნევლად გატანა?

_ დანაშაულის გამოვლენისთანავე ინფორმაცია მიეწოდა სამართალდამცავ ორგანოებს, აღნიშნულ დანაშაულზე აღძრულია სისხლის სამართლის საქმე და მიმდინარეობს გამოძიება.
_ მგზავრების დიდი ნაწილი გამოთქვამს პროტესტს ანტისანიტარიასთან დაკავშირებით. რატომ არ სუფთავდება სათანადოდ სამგზავრო ვაგონები?

_ ყოველდღიურად, სამგზავრო რეისის შესრულებამდე მიმდინარეობს ვაგონების წმენდა-დასუფთავება, ვაგონის ინვენტარის სანიტარული დამუშავება, დეზინფექცია, დეზინსექცია.

0 comments:

Post a Comment